Türkiye Aile Hekimleri Uzmanlık Derneği
TAHUD
Toggle sidebar
Aile Hekimliği Sözleşme Ve Ödeme Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (Karar Sayısı: 10375)

TAHUD Hukuk Komisyonu’nun Aile Hekimliği Sözleşme Ve Ödeme Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (Karar Sayısı: 10375) Maddelerine İlişkin Yorumu

Hukuk Komisyonuna değerlendirmeleri için teşekkür ederiz.

MADDE 1

(3) Sözleşmeleri, Bakanlık adına imzalamaya ve sona erdirmeye vali yetkilidir. Vali sözleşme yapma yetkisini il sağlık müdürüne devredebilir.

Önceki yönetmeliğe açılan mahkeme kararı ile iptal edilen sözleşmenin kim ile yapılacağı hususu, yeniden düzenlenerek vali veya bakanlık onayıyla yetki devri ile il sağlık müdürü olarak yeniden düzenlenmiştir.

Sürekli yeniden aynı ifadenin yazılması ve yeniden düzenlenmeye gidilmesi mahkemelerin varlığının neden olduğunu sorgulatmaktadır.

Olumsuz bir durum olarak nitelendirmekteyiz.

MADDE 2

Sözleşme süresi sonunda görevine devam etmek isteyen aile hekimi ve aile sağlığı çalışanının sözleşmeleri; gebe, lohusa, bebek-çocuk izlemleri, bağışıklama, kronik hastalık tarama ve izlemleri, kanser taramaları gibi koruyucu ve önleyici sağlık hizmetleri kapsamında bu Yönetmeliğin eki (EK-5 AİLE HEKİMİ VE AİLE SAĞLIĞI ÇALIŞANLARININ SÖZLEŞMELERİNİN YENİLENMESİNE ESAS PUANA İLİŞKİN GÖSTERGE, GÖSTERGE DEĞER ARALIKLARI VE PUAN TABLOSU)'nda belirlenen göstergelere göre aile hekimliği biriminin aldığı toplam puanın 70 ve üzerinde olması halinde yenilenir.. Bu değerlendirme bir sözleşme döneminde altı ay ve üzeri çalışan sözleşmeli aile hekimi ve aile sağlığı çalışanı için uygulanır."

Daha önceki yönetmelikte de olan Ek 5 sözleşmenin yenilenmesine ilişkin yönerge ve puan aralıklarına “okul çağı izlem” alt satırı da eklenerek yeniden düzenlenmiştir.

Böylece dönem dönem istenilen fakat negatif performansta olmayan bazı iş tanımları, sözleşme yenilenmesini etkilemesi yönünden zorunlu görevler arasına eklenmiştir.

İş güvencesinin azalacağı kanaatindeyiz.

MADDE 3

Aynı Yönetmeliğin 10 uncu maddesinin yedinci fıkrasının ikinci cümlesi aşağıdaki şekilde yeniden düzenlenmiştir. "Bir ceza kovuşturması icabından olduğu takdirde bu süre bir defaya mahsus olmak üzere iki ay daha uzatılabilir."

Görevden uzaklaştırma yine 3 ay süreyle yapılabilmektedir.

Danıştay kararı nedeniyle; uzatma şartı farklı düzenlenmiş olduğunu görmekteyiz.

Sadece “bir ceza kovuşturması icabından olduğu takdirde”, süre bir defaya mahsus olmak üzere 2 ay daha uzatılabilmektedir.

Bir diğer ifade ile hem uzatma gerekçesi daraltılmış (genel ihtiyaç/gerekme → sadece ceza kovuşturması), hem de uzatma süresi kısaltılmış (3 ay → 2 ay) durumda.

MADDE 4

Aynı Yönetmeliğin 18 inci maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendinin (1) numaralı alt bendinin ikinci cümlesi, (5) numaralı alt bendinin üçüncü cümlesi, (12) numaralı alt bendinin (iv) ve (v) ayrımları ile (16) numaralı alt bendi aşağıdaki şekilde yeniden düzenlenmiş ve aynı fıkranın (c) bendinin (1) numaralı alt bendinin birinci cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. "Ancak son on iki ayda birimden sağlık hizmeti almamış nüfus grupları için belirtilen katsayının yarısı esas alınır." "Hesaplanan ara puan, aylık tutulması gereken nöbet hizmetlerinin ücretini de içerdiğinden aylık nöbet hizmetlerinin 96 saatten az olmamak kaydıyla 5 nöbet olması halinde uygulanır. Aylık nöbet tutulmayan her 8 saat için 1,65 katsayısı %8 azaltılarak ara puana ulaşılır." "iv) Aile hekimliği birimi hizmetlerinden Bakanlıkça belirlenen memnuniyet kriterleri çerçevesinde vatandaşlar tarafından yapılan değerlendirmelerin il oranının veya Türkiye oranının üzerinde olması halinde tavan ücretin % 6,3'ü, v) Toplum sağlığını korumak üzere bilimsel kılavuzlar çerçevesinde akılcı ilaç uygulamalarının aile hekimince kullanım oranının il oranının veya Türkiye oranının ya da bir önceki yılın aynı ayının kendisine ait oranının veya Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü ortalamalarının % 30'undan fazla olmamak üzere Bakanlıkça belirlenen hedefin altında olması halinde tavan ücretin % 6,3'ü," "16) (12) numaralı alt bendin (v) ayrımına göre yapılacak teşvik ödemesinde; akılcı ilaç uygulamalarına yönelik olarak antibiyotik, anti-enflamatuar, PPI gibi ilaç gruplarının yanı sıra yıllık, dönemlik, birim türü ve/veya bölgesel hedefler ve ödeme ağırlıkları Bakanlıkça belirlenir." "Sözleşmeyle çalıştırılan aile hekimine; hizmet verdiği merkezin kira, elektrik, su, yakıt, telefon, internet, bilgi-işlem, temizlik, büro malzemeleri, küçük onarım, danışmanlık, sekretarya, çalıştırdığı işçi statüsündeki personelin kıdem ve ihbar tazminatı dahil ücret, fazla mesai alacağı gibi tüm işçilik alacakları ile bu personele ilişkin iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri ve tibbi sarf malzemeleri gibi Bakanlıkça belirlenecek asgari fiziki ve teknik şartların devamına yönelik giderleri için her ay tavan ücretin % 50'sinin, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yayımlanan illerin satın alma gücü paritesi puanı ile çarpımı sonucuna göre bulunacak tutarda ödeme yapılır."

Esas metindeki Madde 18’in 2 nci fıkrasının “a” bendinin (1) numaralı alt bendi, “son on iki ayda birime müracaat etmeyen nüfus grupları” ifadesi “son on iki ayda birimden sağlık hizmeti almamış nüfus grupları” şeklinde değiştirilmiş olup, sağlık hizmetinden kastın ne olduğu açıkça belirtilmemiştir. Ayrıca, vatandaşa herhangi bir sorumluluk yüklenmeden, hekimden yapılan bu dolaylı ücret kesintisi hukuka da aykırıdır.

Madde 18’in 2. fıkrasının “a” bendinin (5) numaralı alt bendinde yapılan değişiklikte, Danıştay kararı ile yürütmesi durdurulan cümlenin içerik olarak aynısı olup, sadece betimsel bir düzenleme yapılmıştır.

Madde 18’in 2. fıkrasının “a” bendinin (12) numaralı alt bendinde, yine hasta memnuniyetinin ödeme için bir kriter olarak belirlendiğini görüyoruz.

Bakanlıkça belirlenecek memnuniyet kriterlerinin de ne olduğu belirsiz olup, idareye sınırsız bir irade bırakmaktadır. Yine hekimlerin maaşında iyileştirme yapılması bir yana, bu durumu diğer hekimlerin ortalamasına bağlamak, hekimler arasındaki ilişkiyi zedelemeye ve hekimi de hasta gözünde maalesef değersizleştirmeye sebep olacaktır. (Nitekim ortalamadan kasıt; bazı hekimlerin bu ödemeden tam olarak faydalanamayacağı anlamına gelmektedir.)

Son 12 ayda hizmet almayan hasta sayısına bağlı olarak maaşa esas puan hesaplanması ve teşvik kaleminde yer alan memnuniyet ödemesi için olan hükümlerin zamana yayılarak uygulamaya geçişini geciktirmiş olduğunu görmekteyiz.

MADDE 5

Aynı Yönetmeliğin 21 inci maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendinin (1) numaralı alt bendinin ikinci cümlesi, (5) numaralı alt bendinin üçüncü cümlesi ve (12) numaralı alt bendinin (iv) ayrımı aşağıdaki şekilde yeniden düzenlenmiştir. "Ancak son on iki ayda birimden sağlık hizmeti almamış nüfus grupları için belirtilen katsayının yarısı esas alınır." "Hesaplanan ara puan, aylık tutulması gereken nöbet hizmetlerinin ücretini de içerdiğinden aylık nöbet hizmetlerinin 96 saatten az olmamak kaydıyla 5 nöbet olması halinde uygulanır. Aylık nöbet tutulmayan her 8 saat için 1,65 katsayısı %8 azaltılarak ara puana ulaşılır." "iv) Aile hekimliği birimi hizmetlerinden Bakanlıkça belirlenen memnuniyet kriterleri çerçevesinde vatandaşlar tarafından yapılan değerlendirmelerin il oranının veya Türkiye oranının üzerinde olması halinde tavan ücretin % 0,5'i,"

Entegre sağlık hizmeti sunulan merkezlerde, hesaplanan ara puan aylık tutulması gereken nöbet hizmetlerinin ücretini de içerdiğinden aylık nöbet hizmetlerinin 96 saatten az olmamak kaydıyla ve en az 5 nöbet olması halinde uygulanır. Aylık nöbet tutulmayan her 8 saat için 1,65 katsayısı %8 azaltılarak ara puana ulaşılacağı anlaşılıyor. Bu maddede belirtilen durum daha önce danıştayca iptal edilmiş ancak tekrar eklenmiştir.

Aile hekimliği birimi hizmetlerinden Bakanlıkça belirlenen memnuniyet kriterleri çerçevesinde vatandaşlar tarafından yapılan değerlendirilmelerin il oranının veya Türkiye oranının üzerinde olması halinde tavan ücretin %0,5’i oranında teşvik ödemesi yapılacağı anlaşılmaktadır. Hasta memnuniyetinin yeniden teşvik kriteri haline getirildiği görülmektedir. Aile hekimlerinin; koruyucu hekimlik, teşhis, tedavi, bilirkişilik v.b. hizmetler gibi birçok görevi vardır. Son dönemde karşımıza çıkan hasta memnuniyeti konusunun bir kez daha masaya yatırılması ve bu konunun artık tamamen gündemden çıkartılması gerektiği kanaatindeyiz.

MADDE 6

Aynı Yönetmeliğe ekteki EK-5 AİLE HEKİMİ VE AİLE SAĞLIĞI ÇALIŞANLARININ SÖZLEŞMELERİNİN YENİLENMESİNE ESAS PUANA İLİŞKİN GÖSTERGE, GÖSTERGE DEĞER ARALIKLARI VE PUAN TABLOSU eklenmiştir.

Aynı yönetmeliğe ekteki ek-5 aile hekimi ve aile sağlığı çalışanlarının sözleşmelerinin yenilenmesine esas puana ilişkin gösterge, gösterge değer aralıkları ve puan tablosu eklendiğini görmekteyiz buna göre;

Daha önceki yönetmelikte olan sözleşme yenilenmesine ilişkin olan gösterge puanlarının devam ettiği ve negatif performansa dahil olmayan kriterler sözleşme yenilenmesinde zorunlu hale getirilmiştir.

Bu puanlama sistemiyle aile hekimlerinin iş güvenceleri sarsılmaktan öte nerdeyse ortadan kalkmış durumdadır.

MADDE 7.

Bu yönetmeliğin

a) 4. ve 5. maddeleri 1/112024 tarihinden geçerşi olmak üzere yayını tarihinde
b) diğer maddeleri yayımı tarihinde yürülüğe girer.

Performans ile ilgili maddelerin kasım ayına kadar süre verilmesini olumlu bulmakla beraber, diğer maddelerin hemen yürürlüğe girmesi yine yeni bir endişe ve olumsuz bir hava oluşturacağı kanaatindeyiz.